wtorek, 2 grudnia 2014

Do poczytania: "Ślepa sowa", Sadegh Hedajat


Oniryczna powieść "Ślepa sowa" opublikowana w 1937 roku uznawana jest za najwybitniejsze dzieło Sadegha Hedajata, a jednocześnie za jedną z najlepszych książek irańskich XX wieku. Łączy ona w sobie wschodni mistycyzm z zachodnimi nurtami filozoficznymi, jej autor bowiem kształcił się we Francji i w Belgii, a zarazem był jednym z pierwszych irańskich folklorystów. W 1951 roku popełnił samobójstwo w swym paryskim mieszkaniu.

Akcja "Ślepej sowy" rozgrywa się w dawnym Iranie, w bliżej nieokreślonym czasie. Bohater - czy może raczej dwóch bohaterów - odurzając się alkoholem i opium próbuje uciec przed przytłaczającą go rzeczywistością. Rzeczywistością, w której panuje przeciętność, gdzie jednostka odmienna od reszty nie ma czego szukać. Jedyną ucieczką od wszechobecnego turpizmu jest ta jedyna, wyjątkowa kobieta, której nie można posiąść.
Pośród widziadeł i halucynacji wywołanych narkotykami, alkoholem i chorobą szybko przestajemy się orientować, kto jest kim, co dzieje się naprawdę, a co tylko w umyśle bohatera, któremu ostatecznie ukazuje się tytułowa ślepa sowa - zwiastun śmierci. Majaki te przeplatane są dekadenckimi rozważaniami o religii, miłości, życiu i śmierci, daleko odbiegającymi od naszego stereotypowego wyobrażenia mentalności ludzi Wschodu.
Czytelnikowi nasunąć się mogą skojarzenia z mistycyzmem Meyrinka i Kafki, beatnickim podejściem do życia, a nawet z surrealizmem "Zagubionej autostrady" Davida Lyncha.
Powiedzieć o tej książce więcej to powiedzieć o słowo za dużo. Warto więc samemu zapoznać się z tą króciutką w końcu książeczką, dostępną po polsku w przekładzie Barbary Majewskiej.

1 komentarz:

  1. dawno, dawno temu miałem okazję czytać Ślepą Sowę.
    do teraz pamiętam jeden z cytatów tego dzieła.
    "Miłość i Nienawiść to rodzeństwo bliźniacze..."

    OdpowiedzUsuń